بُنسای (به انگلیسی: Bonsai) دارْسان یا درختریزههای ژاپنی، نوعی هنرِ سنتی ژاپنی در پرورشِ درختان و گیاهانی است که در اندازهٔ کوچک ایجاد میشوند.
یک گیاه چوبی در حین رشد دستکاری میشود بهطوری که به صورت یک درخت کوچک در خطوط ساده باقی مانده و ویژگیهای اساسی یک نمونه طبیعی و کاملاً رشد یافته را به نمایش میگذارد. سنت بونسای با بیش از هزار سال قدمت بر اساس شکل هنر چینی پنزای “penzai” بنا شده است. نویسههای چینی که برای نوشتن کلمه چینی ‘penzai’ استفاده میشوند در ژاپنی ‘bonsai’ تلفظ میشوند.
پرورش بونسای با یک شاخه، نهال یا برش از یک درخت یا درختچه شروع میشود. انتخاب گونه، به سبکی بستگی دارد که پرورش دهنده میخواهد از آن پیروی کند. با هرس کردن، پیوند زدن، استفاده از سیم فلزی و سایر فنون، درخت را شکل میدهد. وقتی گیاه به اندازه مورد نظر خود رسید و ویژگیهای زیبایی را برآورده کرد، آن را به گلدان زینتی منتقل کرده و در یک چیدمان قرار میدهند.
وامواژه بونسای اغلب به عنوان یک اصطلاح چتر برای همه درختان گلدان مینیاتوری به سبک شرقی استفاده میشود. با این حال، سنت بونسای زیبایی شناسی خاصی دارد که تحت تأثیر بودیسمذن شکل گرفت. در نتیجه، بونسای معمولاً ظاهری هوشیارتر از مثلاً پنجینگ دارد. بونسای همچنین سبکهای خاص خود را دارد که تا حدودی بر اساس فرمهای رشد طبیعی درختان است. به طور سنتی، فقط گونههای گیاهی مقاوم در ژاپن مورد استفاده قرار میگیرند که در خارج از کشور به نمایش گذاشته میشوند.
از آنجا که پیراستنِ گیاه به صورتِ بنسای، شبیهسازیِ شکلِ درخت در اندازه کوچکتر است، فرهنگستان زبان فارسی برای واژهٔ بنسای برابرِ فارسیِ دارسان (همانندِ دار و درخت) را برگزیده است.
شرایط نگهداری بنسای جنسینگ در منزل چگونه است؟
نگهداری از بونسای جنسینگ در منزل و شرایط محیطی مورد نیاز آن به شرح زیر است:
۱. خاک
بنسای جنسینگ نیاز به خاک سبک، حاصلخیز و با زهکش کافی دارد. بهترین خاک برای کاشت و نگهداری بنسای جنسینگ ترکیبی از (تورب + پرلیت) یا (کوکوپیت + پرلیت) است.
۲. آبیاری
نیاز آبی بنسای جنسینگ متوسط است. بهترین زمان برای آبیاری این گیاه زمانی است که سطح رویی خاک گلدان تا حدود ۲ سانتیمتر خشک شده باشد. توجه داشته باشید آبیاری بیش از اندازه گیاه باعث پوسیده شدن ریشه میشود، همچنین در هنگام آبیاری از ریختن آب روی تنه بنسای پرهیز کنید. توصیه میشود برای آبیاری این گیاه از آب بدون کلر استفاده کنید.
۳. نور
بنسای جنسینگ نیاز به نور کافی و غیر مستقیم خورشید دارد. بهترین مکان برای نگهداری بنسای جنسینگ در آپارتمان پشت پنجرههای جنوبی است و لازم است برای رشد یکنواخت گیاه، روزانه آن را ۹۰ درجه بچرخانید. توجه داشته باشید یکی از علتهای اصلی ریزش برگهای بنسای جنسینگ دریافت نور کم خورشید و سرماست.
۴. دما
بهترین دما برای این گیاه دمایی بین ۱۸ تا ۳۵ درجه سانتیگراد است. بنسای جنسینگ بومی مناطق گرمسیری است و به سرمای بیش از حد هوا حساس است. همچنین جابهجاییهای مکرر و قرار دادن گیاه نزدیک بخاری یا باد کولر باعث از بین رفتن گیاه خواهد شد.
۵. رطوبت
تامین رطوبت مورد نیاز گیاه به رشد بهتر آن کمک میکند. برای تامین رطوبت گیاه پیشنهاد میشود گلدان را با کمک سنگریزه، چند سانتیمتر بالاتر از زیر گلدانی قرار دهید و داخل زیرگلدانی آب بریزید تا به تدریج آب تبخیر شده و رطوبت مورد نیاز گیاه تامین شود. همچنین میتوانید روزانه برگهای گیاه را اسپری آب مرطوب کنید ولی بهترین روش برای تامین رطوبت دستگاه بخور سرد و رطوبت ساز است.
۶. بیماری
بنسای جنسینگ به بیماریها به ویژه آلودگیهای قارچی حساس است. همچنین شته، کنه و شپشک از دیگر آفات شایع این گیاه هستند. به منظور پیشگیری و مبارزه با آفات بایستی از سموم قارچکش و حشرهکش مخصوص استفاده شود البته اگر از خاک مناسب که ضدعفونی شده باشه استفاده کنید معمولا مشکلی پیش نمیاد.
۷. کوددهی
استفاده از کود NPK یا ۲۰،۲۰،۲۰ در طول فصل رشد گیاه، دو هفته یکبار همراه با آب آبیاری، به رشد بهتر گیاه کمک میکند.
جمع بندی
بونسای جنسینگ بهترین بونسای است که با آب و هوای ایران بخصوص تهران سازگاه است و میتوان این گیاه زیبا را در آپارتمان های
کوچک و کم نور امروزی در خانه نگهداری کرد.
ما در گلستان گلفام سعی کردیم همیشه این گیاه زیبا را در سایزهای مختلف داشته باشیم تا برای مشتریانمان در دسترس باشد.
برای خرید این گیاه زیبا اینجا کلیک کنید